مریم کهوند بهراد جوانبخت، مریم خونساری، رضا عابدینی، امراله فرهادی، فرهاد فزونی،
|
سرپرست دورهاگر کتاب یا کاتالوگ "50 سال گرافیک ایران" که به همت زنده یاد "مرتضی ممیز" در سال 1355 گردآوری و تألیف شد را ملاک تاریخی این نوشتار قرار دهیم، در حال حاضر عمر طراحی گرافیک مدرن در ایران به بیش از 80 سال می رسد،که 50 سال از آن به پیش از انقلاب و 30 سال آن به بعد از انقلاب مربوط می شود. هر کدام از این دو دوره دارای خصوصیاتی است که پرداختن به آن در حوصله این نوشتار نیست. اما اشارهای مختصر به نظامهای آموزشی طراحی گرافیک دردانشگاهها و مراکز آموزشی این دو دوره خالی از لطف نیست.
پیش از انقلاب، طراحی گرافیک در 2 دانشکده معتبر؛دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده هنرهای تزیینی (دانشگاه هنر فعلی) و چند مرکز آموزشی دیگر مانند؛ مدرسه عالی دختران (دانشگاه الزهرا فعلی) و ... آموزش داده می شد که طبعاً از یک برنامه ریزی آموزشی تقریباً مشابه مصوبه وزارت علوم پیروی می کردند.
در آن دوران هنرستانهای کشور مانند: هنرستان پسران و دختران کمال الملک، میرک تبریز و..... نیز زمینه ساز پرورش هنرجویان با استعدادی بودند که پس از پایان دوره هنرستان غالباً وارد دانشکدههای یاد شده می شدند.البته تعداد هنرجویان ورودی به دانشگاهها به واسطه ظرفیت اندک دانشکدهها كم بود.
با رشد روزافزون جمعیت کشور و شناخته تر شدن طراحی گرافیک، بر تعداد دانشکده ها و مراکز آموزشی نیز افزوده شد. اما برنامههای آموزشی در همان قالبهای طراحی شده پیش از انقلاب باقی ماند. با چند تغییر و اصلاح محدود که باز هم کار ساز نبوده و با توجه به توسعه و رشد ابزارها و رسانه ها در جهان ارتباطات هم، درد چنداني را دوا نکرد.
آموزش طراحی گرافیک مدرن که زاییده جهان صنعتی پس از جنگ جهانی دوم بوده و با نیازهای امروز جامعه بشری رشد یافته، نیازمند توجه و برنامه ریزی خاص و روزآمد است. برپایی نمایشگاهها و جشنوارههای متعدد پوستر و گرافیک، در 2 دهه اخیر، تلاشهای پیشگامان طراحی گرافیک و بنیانگذاری تشکل حرفهای " انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران" و برخی کوششهای دیگر هم تا کنون نتوانسته است درعرصه آموزش این رشته پرطرفدار، تاثیرات بنیانی چشمگيري داشته باشد. هر چند درخشش و کامروایی برخی از طراحان گرافیک کشور درعرصههای بین المللی، دست کم نام و آوازه آنان وطراحی گرافیک ایران را در جهان گسترده است.
آموزشگاه آزاد هنرهای تجسمی ویژه به عنوان "اولین مدرسه تخصصی طراحی گرافیک و ارتباطات در ایران" که از نیمه دوم سال 1384کار خود را آغاز کرد، همواره سعی داشته که نیازها و کاستیهای آموزشی در حوزه طراحی گرافیک را در حد توان و امکانات خود، با بهره گیری از تجربه آموزشی بسیاری از اساتید دلسوز دانشگاههای کشور تأمین کند.
طراحی و برنامه ریزی "دوره یکساله تخصصی پایه و اصول طراحی گرافیک" یکی از مواردی است که همواره جای خالی آن از مدتها پیش حس می شد.به همین خاطر ازچند سال پیش به همت و کوشش شورای طرح و برنامه ريزي آموزشي اين دوره (طاهره محبی تابان، بهرام کلهرنیا، رضا عابدینی، فرزاد ادیبی، مریم کهوند و امراله فرهادی) این توفیق نصیب مان شد و تاکنون 3دوره موفق آن به پایان رسیده است.
توجه خاص بر آموزشهای بنیانی و پایهای طراحی گرافیک نظیر طراحی، شناخت فرم، رنگ، تصویر، حروف فارسی و همچنین مطالعات نظری و پژوهشی با محورهای فرهنگ و هنر ایران وطراحی گرافیک جهان در قالب یک دوره برنامه محور و تفکرگرا که بتواند هنرجویان را با انجام تکالیف خلاق و قاعدهمند به درک و خلاقیت برساند از دست آوردهاي این دوره است.
اهداف دوره
• آموزش و تربیت هنرجویان جوان طراحی گرافیک با آموزش مفاهیم بنیادین نظری و عملی، (روش ها، تکنیک ها، پرورش ایده و خلاقیت)
• سامان بخشی و تکمیل آموزه های پراکنده هنرجویان مشتاق
• ایجاد فرصت برای کشف استعدادها و خلاقیت هنرجویان و آماده سازی آنان برای ورود به عرصه های حرفه ای کار
تعریف دوره
• این دوره یکساله، با هدفهای یاد شده توسط « شورای طرح و برنامهریزی آموزشی » واحد طراحی گرافیک مدرسه ویژه متشکل از طراحان حرفه ای گرافیک طراحی شده است.
• این دوره تخصصی، با ویژگیهای خاص در برنامه ریزی آموزشی آن، در 4 ترم آموزشی نظری و کارگاهی (334 ساعت کلاسی) طی یک سال برگزار می شود.
• با توجه به محدودیت پذیرش، ورود به این دوره دارای ضابطه ها و شرایط ویژهای است که با مصاحبه حضوری و ارزیابیهای شورای طرح و برنامه تحقق می یابد. به همین لحاظ تنها علاقمندان واجد شرایط که به طورجدی و پویا، خواهان فراگیری آن هستند، شایسته شرکت در این دوره می باشند
• درکنار کلاس های این دوره و در درون برخی از آنها، سمینارها و کارگاه های عملی به تناسب نیاز و تشخیص اساتید و شورای طرح و برنامه برگزار می شود.
جست و جو
درجریان ارزیابی عملکرد موفق دو دوره اول، بررسی نقطه نظرات و مرور تجربیات اساتید و با مشاوره و همفکری ارزشمند آنان دریافتیم که؛علیرغم ذوق و استعداد بالقوهی هنرجویان، میبایست آنان را درشناخت وارتباط با محیط زندگی شخصی و اجتماعیشان یاری دهیم، تا با شکستن کلیشههای ذهنی، جستوجو وکشف علاقمندیها، راه خود را برای بیان ویژگیهای شخصی پیدا کنند.
بنابراین پس از طرح و تصویب در شورای آموزشی، قرار شد این عنوان درسی زیر نظر: فرهاد فزونی، آریا کسایی و بهراد جوانبخت، ( به موازات درسهای تئوری و کارگاهی دیگر در 4 ترم پیوسته ) برای رسیدن به اهداف زیر تدریس شود:
• آمادگی برای شکستن و عبور از کلیشه¬های ذهنی و کشف ویژگی¬های شخصی
• باز شدن ذهن هنرجویان و آماده سازی برای دریافت¬هاي جدید
•فعال¬تر شدن ذهن هنرجویان و آماده سازی برای خلق و بیان نوآوریها
• آشنائی و شناخت جریانات هنر معاصرو ...
• جبران کاستی¬های زمانی و محتوایی کلاس¬های دیگر از طریق ارائه تمرین¬های موازی با مشاوره و همفکری اساتید مرتبط
عناوین درسی دوره آموزشی یکساله پیوسته " پايه و اصول طراحی گرافيک"
ترم اول
( 2 روز در هفته، هر روز 4ساعت-106ساعت)
• طراحی/ معصومه مظفری/ 10 جلسهي 3 ساعته
• تصویر و حروف فارسی1/ فرهادفزونی/10 جلسهي 2 ساعته
• سبكها، جنبشها وطراحان گرافيك جهان/ آرياکسائی/ 9 جلسهي 2 ساعته
• جست و جو/ 9 جلسهي 2 ساعته
• فرم 1 /مريم کهوند/ 10 جلسهي 2 ساعته
ترم دوم
(2 روز در هفته، هر روز 4ساعت -80ساعت)
• فرم 2/ مريم خونساری/ 10 جلسهي 2 ساعته
•تصویر و حروف فارسی2/بهرادجوانبخت/10 جلسهي 2 ساعته
• سبكها، جنبشها وطراحان گرافيك جهان / آرياکسائی/ 6 جلسهي 2 ساعته
• جست و جو/ 9 جلسهي 2ساعته
• آشنائی مقدماتی با تایپ فارسی و لاتین/ مريم کهوند/ 5جلسهي 2 ساعته
ترم سوم
(2 روز در هفته، هر روز 4ساعت -78ساعت)
• رنگ/ مريم کهوند/ 10 جلسهي 2ساعته
•تصویر و حروف فارسی 3/ فرهادفزونی 10 جلسهي 2 ساعته
• جست و جو/ 9 جلسهي 2 ساعته
• درک و ساخت تصویر/کیانوش غریبپور/ 10 جلسهي 2 ساعته
ترم چهارم
(2 روز در هفته، هر روز 4ساعت -70ساعت)
• کارگاه طراحی گرافیک/ پيمان پورحسین/ 10 جلسهي 2 ساعت
• جست و جوي فرم وفضا در خط فارسی / كورش قاضیمراد/11 جلسهي 2 ساعته
•آشنايي با فرهنگ بصری ایران/ /ایمانراد/ 5جلسهي 2 ساعته
•جست و جو/ 9 جلسهي 2 ساعته